Sunum Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Sunum Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler 

1. Sunum İçeriği

Sunumlarınızı hazırlarken;

  • İlk % 15’lik kısmını Giriş
  • Sonraki % 70’lik kısmını Ana Konu ve Alt Konular
  • Son % 15’lik kısmını ise Sonuç bölümüne ayırın.

Kullandığınız kelimeler ve cümleler açık, basit, anlaşılır olmasına özen gösterin.

2. Yazılar

2.1. Yazı Şekilleri

Slaytları hazırlarken kullandığınız kelimeler;

Hepsi BÜYÜK HARLE veya italik veya koyu olmasın

Sadece vurgulamak istediğiniz kelimeler için italik, altı çizgili, farklı renkli, kalın, vurgulanmış veya animasyonlu hazırlamalısınız.

2.2. Yazı Boyutları

Aynı kategorideki kelimelerin büyüklükleri aynı olmalıdır. Yani metindeki kelimelerin boyutları aynı olmalı. 

Başlıklar için 44 punto; Alt başlıklar için 32; Alt başlığı olmayan metinler için 32; Alt başlık metinler için 28 punto kullanmalısınız.

2.3. Yazı Karakterleri

Tüm slaytlardaki yazı karakterinin de aynı olmasına dikkat edin (resmiyete uygun olmayan Alba Super gibi yazı karakterlerini tabii ki seçmemelisiniz!).

2.4. Cümleler

Kurduğunuz cümleler anlamı bozulmayacak şekilde mümkün olduğunca kısa tutulmalıdır. Açıklamayı sözlü olarak yapabilirsiniz.

Anlamı bozmaması için kelimeleri satır sonlarından bölmeyin.

Yazım ve Dilbilgisi hatası olmamalı. Bu konuya çok dikkat edin.

2.5. Slayt Düzeni

Cümleler, ekranda kolayca görünebilecek yerlerde olmalı.

Bir slaytta ortalama 6-7 satır arasında yazı olmalı (ne boş gözüksün ne çok dolu)

Bir slaytta birden çok uyarıcı kullanmaktan çekinin.

Slaytın içeriği ile uyumlu bir başlık kullanın.

Slayt içerisinde beriki slaytlardan birisi kullanılacaksa teker teker o slaytı aramaktansa aynı slaytı tekrar ekleyin (bunu yaparken animasyon kullanırsanız dikkat çekici olabilir).

2.6. Slayt Tasarımı

Slaytın zemini açık, yazıları koyu veya tam tersi olmalı.

Kolay okunmayan görsel malzeme kullanılmamalı.

Slayt çok fazla görsellikle doldurulmamalı (renk cümbüşü oluşturmayın).

Slaytların altlarına numara vermeniz izleyicilere çok faydası dokunacaktır (sorular kısmında izleyici ’12. Slaytta şu ifadeyi kullanmışsınız..’ diye söze başlayabilir).

Slayt geçişlerindeki koyduğunuz animasyonlar dikkat dağıtıcı, yavaş olmamalı.

Ekrandaki hareketli nesneler çok hızlı hareket edip izleyicilerin gözlerini yormamalı.

Anlamsız görsel materyalleri kullanmayın (sırf dikkat çekeceğim diye güzel bir kız fotoğrafı kullanmayın :)).

Kullandığınız grafiklerde gereksiz bilgiler varsa silin gitsin :).

Metnin gerektirdiği grafik mümkünse aynı sayfada olmalı.

Görsel nesneleri sayfanıza eklerken konumuna dikkat ediniz. Uç köşelerde saçma yerlerde görsel nesne koymayın.

3. Renkler

3.1. Turuncu

Canlı ve sıcak bir renktir. Sayfanızın göz alıcı ve dikkat çekici olması için turuncu kullanılabilir. Zemin rengi olarak kullanmanız önerilmez.

3.2. Siyah

Gücü, tutkuyu temsil etse de genellikle keder, ağır ve depresyon rengidir. Zemin rengi olarak kullanmaktansa yazı rengi olarak kullanılmalıdır. Zemin renginin siyah olması izleyicilerin gözlerini yorar. Aslında siyah renginin emülsitivitesi 1 olduğundan gelen ışınları sürekli emer ve böylece izleyicilerde baş ağrısı ve okuma zorlukları belirebilir. Eğer sunumunuz güzel hazırlanmamışsa ve çok da önemli değilse zemin rengini siyah yapabilirsiniz. Fakat bu defa izleyiciler slaytlara bakmaktansa size bakacak veyahut başka işlerle uğraşacak veya gözü başka yere odaklanmış halde sizi dinleyecektir. Risk alırken ihtimalleri iyi değerlendirmelisiniz.

3.3. Mavi

Sakinlik, güvenilirlik simgesidir. Çok popüler bir zemin rengidir ama bazı renklerle (özellikle vurguda iyi olan turuncu rengiyle) birlikte kullanılmamalıdır. Mavinin birçok tonu vardır. Tonlar koyulaştıkça siyahın özellikleri, açıldıkça da beyazın özellikleri mavi renginin içinde belirir.

3.4. Sarı

İyimserliği temsil eder, gözü rahatlatır (koyu tonlar hariç). Dikkat çekiciliğin sembolüdür. Zıt renkler (siyah gibi koyu renkler) kullanıldığı takdirde iyi bir zemin rengi olabilir.

3.5. Kırmızı

Şiddetin, enerjinin, gücün simgesidir. İştah açıcı özelliği de vardır. Bundan dolayı bazı çikolata, kek kaplamaları kırmızıdır (Dido, Çikolatalı Gofret…). Kan akışını hızlandırıcı etkisi vardır (Evinizde kırmızı gece lambası varsa ve kalp rahatsızlığı geçirmiş bir büyüğünüz de evinizde yaşıyorsa dikkat edin). Hiperaktif çocukların yatak örtülerinin, elbiselerinin kırmızı olmaması önerilir.

Kırmızı, ayrıca, iş hayatında başarısızlığı, finans sektöründe kaybı temsil eder (Kırmızı Işık). Kırmızıyı slaytlarınızda daha çok vurgulamak istediğiniz öğeler için kullanmalısınız. Kırmızı ve yeşili bir arada kullanmayın lütfen. İzleyicilerden biri renk körü olabilir. 

3.6. Mor

Asaleti, bilgeliği ve gücü (zeka) temsil eder. Bu renk ekranda gözü oldukça fazla yorar. Siyah için söylediğimiz taktik bu renk içinde geçerlidir. Aynı şekilde risklerde !!

3.7. Kahverengi

Tonlarına göre etkisi değişen bir renktir. Orta koyuluktaki kahverenginin insan hareketlerini hızlandırdığı belirlenmiştir (bunun üzerine araştırma yapılmış). Açık tonları sakinliği temsil eder. Zemin rengi olarak açık tonlar (daha çok krem rengi …) kullanılabilir.

3.8. Yeşil

Güven veren, sadakat ve zekayı temsil eden renktir. Bu rengi de yazının koyu olduğu takdirde vurgulayıcı olarak kullanabilirsiniz. Fakat zemin rengi olarak kullandığınız zaman renk uyumlarına dikkat etmelisiniz (mesela yeşil zemin üzerine kırmızı veya lacivert renkleri yakışmaz; daha çok beyaz yakışabilir; açık sarı rengi ise yazı belli bile etmez)

4. Dinleyiciler-İzleyiciler ile Etkileşimler

4.1. Göz Teması

Sunan kişinin dinleyiciler ile göz teması kurmaları çok önemlidir. Bu, sunan kişinin dinleyicilere aktarmak istedikleri önemli şeyler olduğunu, dinleyicilerin de kendisine dikkat edildiğini ve iyi dinlemesi gerektiği hissini verir. Tavana bakarak, bilgisayara bakarak, duvarlara bakarak anlatılan sunumlar sunan kişinin sadece sunmak için sunum yaptığını, yani bilgilerini karşıdaki dinleyicilere aktarmak istemediğini gösterir.

4.2. Ses Kullanımı

Sesinizin sürekli aynı tonda olması dinleyici bir noktadan sonra olaydan koparır. Slaytlarınızdaki görsel uyarıcılar yerleştirseniz tek başına yeterli olmayacaktır. Sesinizi tonunu arada sırada değiştirerek, vurgular yaparak, tekrarlamalar yaparak önemli noktaları daha etkili bir şekilde dinleyicilere aktarırsınız.

4.3. Dil

Mümkün olduğunca uzun cümleler kurmaktan sakının. Başlangıcı ve sonucu beyin eliyle rahatlıkla tutulabilir uzunlukta, basit cümleler kurun (Örn: Ali ata bak. 🙂 Yok canım bu kadar da kısa değil). Kullanmanız gerekli mesleki bir terim kullandığınızda terimin açıklamasını mutlaka yapın!

4.4. Beden Dili

Sunum yaptığınız sırada kürsünün arkasında saklanıp izleyicilerin sizi görmesi engellemeyin. Eğer şartlar müsaitse küçük mesafelerde yürüyüş yaparak izleyicinin sizi takip etmesini (izleyici sabit bir yere baktığı zaman göz yorulması ve bunu takiben masa üzerine yatmalar) sağlayın. Ellerinizi ve yüzünüzdeki ifadeler çok önemli. Özellikle vurgulamak istediğiniz yerlerde farklı ses tonu, yüz ifadesi ve jest kullanmalısınız. Dinleyiciler size bakarken sizin bilgisayara bakmanız ya da sırtınızı dinleyicilere dönmeniz şiddetle kaçınmanız gereken davranışlardandır. Ağırlığınızı tek ayak veya masa-kürsü üzerine vermemelisiniz (Messi bir ödül töreninde konuşmayı böyle yapmıştı. Herhalde üniversite okumamış bu çocuk :)). 

Bunların haricinde kıyafetiniz, saçınız, başörtünüz, yemeniniz, şalınız falan filan temiz ve düzgün olmalı. Bu sizin bu işi ciddiye aldığınız gösterir. İşlerini ciddiye alanlar ciddiye alınırlar.

Bu konuda yazılacak çok şey var. Daha fazla bilgi edinmek için kitap okumalı :).

4.5. Diğer Hususlar

Yapılan en çok hatalardan birisi (ve en kötüsü) monoton bir şekilde ezberlediklerini (veya slaytta yazanları bilgisayar ekranından) okumaktır. Çok hızlı, çok yavaş, çok sesli, çok sessiz gibi başında çok olan sıfatlardan uzak durun! Sunum boyunca notlarınıza bakmamaya çalışın. Unuttuğunuz bir yer olunca es geçebiliyorsanız es geçin ya da doğaçlama yapın. Eğer notlarınızda unuttuğunuz yerin nerde olduğunu hatırlıyorsanız notlarınıza bakın. Yoksa izleyicileri notlarınızı karıştırıp unuttuğunuz şeyin ne olduğu aramakla bekletmeniz hanenize eksi puan olarak yazılır.

Aynı cümleleri tekrar tekrar kullanmaktan (vurgu yapmak haricinde) sakının. Slayttaki metinlerin aynılarını konuşmaktansa susun izleyiciler slayttaki yazıları okusunlar (biraz sert oldu galiba 🙂 ). Size ayrılan zamanı iyi değerlendirin. Bunun için de önceden mutlaka en az bir tane prova yapın. Hata yapınca paniklemeyin; hatasız kul olmaz. Gerektiğinde pointer kullanın (kişinin dikkatini çekmek için gözüne tutmayın).

Ekler

Ek 1. Konuşma Korkusu

Küçüklükten kazandığımız bazı geribildirimler bizim kişiliğimizde derin izler oluşturabilir. Bunlardan birisi oldukça sık görülen konuşma korkusudur. Öncelikle bu korkunun size ait olmadığını bilmelisiniz (galiba çok ağır bir cümle oldu). Konuşma korkusunu yenmeniz için sunum öncesi prova yapmalısınız (en az bir, en çok beş; fazlası akla zarar 🙂 ). Sunum yerine erken gidin, sunum yapacağınız sahneye çıkın ve hayal edin. Hayalinizde hiç heyecanlanmadan, korkmadan çok güzelce rahat bir şekilde sunum yaptığınızı YAŞAYIN. Burası çok önemli: Hayalinizi yaşamalısınız. Yani her şeyi hayal etmelisiniz: Kişileri, slaytları, slayt geçişlerini, izleyicilerin davranışlarını, ortamdaki kokuyu… Bu, biraz zorlu fakat çok etkilidir. Eğer konuşma korkusu çok ileri düzeydeyse profesyonel kişilerden yardım almalısınız.

Ek 2. Sorular Kısmı

Sunumuzun sonuna geldiğinizde sadece teşekkür edin ve bekleyin (‘sorusu olan var mı?’ gibi bir cümle kurmayın, slaytınızda da böyle bir şey olmasın). Size soru sorulduğunda soruyu iyi dinleyin. Soru uzunsa soran kişinin tekrarlamasını isteyin. Çok kısa bir süre düşünün ve cevabınızı verin. Soru sorulduğunda ve cevap verirken soruyu soran kişi ile göz teması kurun.

Sık yapılan hatalardan birisi de soru soran kişinin sorusunu bitirmeden cevap vermeye başlanılmasıdır. Soruyu iyice anlayın, bunun için kişinin tekrar etmesini isteyebilirsiniz, biraz açıklama yaparak soruyu tekrar sormasını isteyebilirsiniz. En son anladığınız şekilde ‘….. diye soruyorsunuz, değil mi’ diye bir soru da yöneltebilirsiniz.

Soru zor ise;

Soru için teşekkür ederek olumlu bir giriş yapın (soru kolay olduğu zaman da teşekkür edebilirsiniz). Sorunun cevabını biliyorsanız cevabı uzatmadan tartışmaya girmeden cevap verin. Cevabı bilmiyorsanız doğruluktan taviz vermeyerek cevabı bilmediğiniz söyleyin (bu sırada sakin olun, tedirgin olmamalısınız).

Kaynak

Yıldız Teknik Üniversitesi – Biyomühendisliğe Giriş Dersi Notu

One thought on “Sunum Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Bir cevap yazın